Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του θερινού εικαστικού εργαστηρίου «Με αφορμή το παρελθόν- Σύγχρονα έργα σε ιστορικούς τόπους» που διοργάνωσε από 23 έως 29 Ιουλίου 2015 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κοζάνης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής σε συνεργασία με το Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Οι συμμετέχοντες/ουσες και ήρθαν σε επαφή με την αρχαία και σύγχρονη Αιανή και δημιούργησαν έργα με αφόρμηση εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αιανής με ειδικό θέμα του Εργαστηρίου για το 2015: «Βίος και έργα γυναικών». Φοιτητές, φοιτήτριες και απόφοιτοι του Τ.Ε.Ε.Τ. του Π.Δ.Μ. συμμετέχουν στα καλλιτεχνικά συμπόσια και εικαστικά εργαστήρια που οργανώνει το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής από το 2011, αποκομίζοντας σημαντικές εμπειρίες, γνωρίζοντας έναν από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και έχοντας την ευκαιρία με τις εμπειρίες αυτές να ανατροφοδοτήσουν το εικαστικό τους έργο.

Στο Εργαστήριο συμμετείχαν οι φοιτητές και φοιτήτριες του Τ.Ε.Ε.Τ. του Π.Δ.Μ. Καρβουνιάρη Παναγιώτα, 8ο εξάμηνο, Μυστίλογλου Βαρβάρα, 8ο εξάμηνο, Μπουρμά Βασιλική, 6ο εξάμηνο, Νίσκα Ελένη, 8ο εξάμηνο, Ρήμος Αργύριος, 10ο εξάμηνο, Καίτη Τουρτούρα (έκτακτη συμμετοχή), 10ο εξάμηνο και ο Απόστολος Καραγιάννης, απόφοιτος του ΤΕΕΤ του Α.Π.Θ. Οι συμμετέχουσες/οντες στο θερινό εικαστικό Εργαστήριο είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο της Αιανής από τις αρχαιολόγους Αγγελική Αποστολίδου και Δήμητρα Θεοδώρου (συντονίστρια του εργαστηρίου από την πλευρά του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής), να παρακολουθήσουν εισηγήσεις για ειδικούς τομείς της αρχαιολογικής έρευνας από τους αρχαιολόγους Γιώργο Καζαντζή (ζωοαρχαιολογικές εργασίες), Δήμητρα Κοτζαχρήστου (αρχαιοβοτανικές εργασίες), Θεοφανία Τσεμπερά (ανθρωπολογικές εργασίες), καθώς και εισήγηση για το ειδικό θέμα του εργαστηρίου της συντονίστριας από την πλευρά του Τ.Ε.Ε.Τ. Ζωής Γοδόση.
Στο πλαίσιο των εισηγήσεων οι φοιτήτριες Παναγιώτα Καρβουνιάρη, Βαρβάρα Μυστίλογλου και Ελένη Νίσκα παρουσίασαν εργασία που είχαν εκπονήσει κατά το χειμερινό εξάμηνο 2014/15 μαζί με τις φοιτήτριες Μαρί Θεοφίλου και Άννα Πιάτου στο πλαίσιο του μαθήματος της Μουσειολογία, Μουσειοπαιδαγωγική και Πολιτισμική Διαχείριση με διδάσκουσα την Μουσειολόγο Ελένη Στεφάνου. Η εργασία είχε ως θέμα την πρόταση για διοργάνωση έκθεσης με κύριο έκθεμα τον αμφιπρόσωπο κάνθαρο της Αιανής που φέρει ανάγλυφες μορφές γυναικών της λευκής και της μαύρης φυλής με σκοπό να προβληθεί μέσα από το συγκεκριμένο έκθεμα η διαφορετικότητα των ανθρώπων σε μια κοινωνία και η προσπάθεια για την εξάλειψη των διακρίσεων.
Οι συμμετέχουσες/οντες είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με το προσωπικό του Μουσείου και τη διευθύντρια Αρετή Χονδρογιάννη, καθώς και με τον ψηφοθέτη Γρηγόρη Τζιαναμπέτη που είχε την ευθύνη του εργαστηρίου του ψηφιδωτού που διεξαγόταν τις ίδιες μέρες. Επίσης ήρθαν σε επαφή με τα παιδιά που συμμετείχαν σε αυτό, αλλά και με επισκέπτες του μουσείου που έδειξαν ενδιαφέρον για τα εικαστικά έργα που βρισκόταν σε εξέλιξη.

Τα έργα που προέκυψαν είχαν ως αφόρμηση αντικείμενα, εικόνες και έννοιες σχετικές με βίο και τα έργα των γυναικών στην αρχαιότητα. Η Παναγιώτα Καρβουνιάρη δημιούργησε μία κατασκευή που το ωοειδές σχήμα της παραπέμπει στη γονιμότητα, αλλά και σε ένα καλάθι που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη συλλογή της τροφής. Ο Αργύρης Ρήμος δούλεψε ένα γλυπτό με βάση τις μορφές των νεολιθικών ειδωλίων της Ποντοκώμης. Η Βασιλική Μπουρμά απέδωσε στα ζωγραφικά της έργα μορφές γυναικών, αφού μελέτησε διακοσμητικά μοτίβα και γυναικεία κοσμήματα της αρχαιολογικής έκθεσης του μουσείου. Ο Απόστολος Καραγιάννης, χρησιμοποιώντας μορφές από αγγεία και ειδώλια του Μουσείου της Αιανής, στο ζωγραφικό του έργο παρουσιάζει διαφορετικές ιδιότητες που αποδίδονται στις γυναίκες μέσα από τις μορφές των θηλυκών θεοτήτων του δωδεκάθεου. Η Καίτη Τουρτούρα δημιούργησε μια τρισδιάστατη κατασκευή με γυναικείες μορφές που επιδίδονται σε «διαχρονικά» έργα με φόντο διακοσμητικά μοτίβα από αρχαία αγγεία σε συνδυασμό με αποκόμματα από εφημερίδες. Η Βαρβάρα Μυστίλογλου προσομοιώνει τον περιορισμένο χώρο του γυναικωνίτη με τον σκελετό του ξύλινου κύβου που τα τοιχώματά του αποτελούνται από στημόνια και χάλκινες αγνύθες, κάνοντας αναφορά σε ένα από τα κύρια γυναικεία έργα, την υφαντική. Στην ίδια δραστηριότητα αναφέρεται η Ελένη Νίσκα με την εγκατάσταση ενός τύπου όρθιου αργαλειού, στον οποίο έχει υφανθεί ένα υφαντό με υλικό τα γυναικεία καλσόν. Σε άλλα έργα της ίδιας η γυναίκα δημιουργός στη διαχρονία της παρουσιάζεται ως εκπρόσωπος του ανθρώπινου γένους σε ένα ξύλινο δίσκο -και στα τυπώματα που προέκυψαν από αυτόν- στον οποίο, κάνοντας αναφορά στην πλακέτα του διαστημόπλοιου Pioneer, τα επιμέρους θέματα και μοτίβα οδηγούν μέσα από ομόκεντρους κύκλους από τον γαλαξιακό χώρο στον χώρο της Αιανής. Τα έργα με τις ποικίλες και ιδιαίτερες αναφορές τους στο ειδικό θέμα του εργαστηρίου θα εκτεθούν στις εκδηλώσεις για την πανσέληνο του Αυγούστου στα τέλη του μήνα.

Η εμπειρία του εργαστηρίου λειτουργεί σε επίπεδο εκπαιδευτικό αλλά και τροφοδοτεί δημιουργικά το έργο των φοιτητών και φοιτητριών με αποτέλεσμα αυτό να αντικατοπτρίζεται και σε πτυχιακές εργασίες (Θεοδώρα Μιχαληλίδου, Ευγενία Νόση, απόφοιτες 2015). Οφείλουμε ευχαριστίες στην προϊσταμένη της Εφορείας, Αρετή Χονδρογιάννη και στο προσωπικό του Μουσείου, γιατί για άλλη μια χρονιά η διοργάνωση από τους υπεύθυνους του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής ήταν υποδειγματική και η φιλοξενία εξαιρετικά θερμή.

Ζωή Γοδόση, Επικ. καθηγήτρια Τ.Ε.Ε.Τ.

Συντονίστρια του εργαστηρίου για το Τ.Ε.Ε.Τ.

Φωτογραφίες: Αρχείο Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής, Καρβουνιάρη Παναγιώτα,  Μυστίλογλου Βαρβάρα, Μπουρμά Βασιλική, Νίσκα Ελένη, Ρήμος Αργύριος