Μαθησιακοί στόχοι

Οι φοιτητές να εξοικειωθούν με όρους και έννοιες της Παιδαγωγικής Επιστήμης, ώστε να είναι σε θέση:

• Να αντιληφθούν τη σύνδεση που θα πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στην παιδαγωγική θεωρία και την εκπαιδευτική πράξη.
• Να διαμορφώσουν κριτική στάση για τα παραδοσιακά πρότυπα της διδασκαλίας, όπως τα ανακαλούν από την εμπειρία της σχολικής τους ζωής.
• Να αντιληφθούν τη λειτουργία των παιδαγωγικών χειρισμών που απαιτούνται ώστε η διδασκαλία να είναι αποτελεσματική.
• Να συνδέσουν το ακαδημαϊκό τους προφίλ (εικαστικών και εφαρμοσμένων τεχνών) με τη διδακτική πράξη, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στον εκπαιδευτικό ρόλο όταν θα κληθούν να διδάξουν στην εκπαίδευση.

Περίληψη

Το έργο της Παιδαγωγικής Επιστήμης. Σχολική Παιδαγωγική και Κοινωνική Παιδαγωγική. Σχέση μεταξύ Παιδαγωγικής, Φιλοσοφίας, Ψυχολογίας και Κοινωνιολογίας. Εννοιολογήσεις όρων: αγωγή, κοινωνικοποίηση, μόρφωση, μάθηση, διδασκαλία, εκπαίδευση, παιδεία, κατάρτιση. Νεωτερική και τη μετανεωτερική αντίληψη για τη διδασκαλία. Σχολικό πρόγραμμα, επίσημο και ανεπίσημο (“κρυφό πρόγραμμα”). Διαστάσεις σχεδιασμού της διδασκαλίας. Δομικά συστατικά της διδασκαλίας: στόχοι, περιεχόμενα, μέσα, αξιολόγηση. Μέθοδος, στρατηγική, μορφή, πορεία διδασκαλίας. Διαφοροποιημένη παιδαγωγική και διαφοροποιημένη διδασκαλία: προϋποθέσεις και διαδικασίες σχεδιασμού και επίτευξής της. Η επικοινωνιακή διάσταση της διδασκαλίας. Σχολικό κλίμα, διατήρηση της προσοχής των μαθητών. Ευέλικτη διδασκαλία. Διδακτική λειτουργία της εικόνας. Αξιοποίηση της δημιουργικής σκέψης και της εικόνας κατά τη διδασκαλία. Σχέδιo ερευνητικής εργασίας (project): χαρακτηριστικά, πλαίσιο και προϋποθέσεις λειτουργίας. Η Παιδαγωγική του σχολείου και η θεματολογία της. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού, οι κοινωνικοί κανόνες και οι συγκρούσεις του εκπαιδευτικού ρόλου (δια-ρολική, ενδο-ρολική). Μορφές συμπεριφοράς του εκπαιδευτικού σύμφωνα με τη θεωρία του Lewin. Προσδοκίες του εκπαιδευτικού και μαθητική συμπεριφορά. Διαπολιτισμική εκπαίδευση. Εκπαιδευτικά μοντέλα για τις «μειονότητες» στις Ευρωπαϊκές χώρες. Χαρακτηριστικά του χώρου πέρα από την ευκλείδια διάσταση. Οργάνωση της σχολικής αίθουσας. Εννοιολόγηση του όρου «σχολείο χωρίς τοίχους» και η σημασία του για το σχεδιασμό της διδασκαλίας. Οργάνωση της σχολικής αίθουσας σύμφωνα με αισθητικά και λειτουργικά κριτήρια. Η έννοια της καλής πρακτικής για τη διδασκαλία. Αξιολόγηση: Γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου.

Βιβλιογραφία

Πυργιωτάκης, Ι. (2000). Εισαγωγή στην Παιδαγωγική. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Χατζηδήμου, Δ. (2006). Εισαγωγή στην Παιδαγωγική. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Ξωχέλλης, Π. (1999). Εισαγωγή στην Παιδαγωγική – Θεμελιώδη προβλήματα της Παιδαγωγικής Επιστήμης. Θεσσαλονίκη: Αφοι Κυριακίδη.