ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ
«ΟΝΕΙΡΟΙ»
οι γιοι του Θεού Ύπνου
ΜΟΡΦΕΑΣ
- Το όνομα, βγήκε από τη λέξη “Μορφή” και σχετίζεται με την ικανότητά του να παίρνει οποιαδήποτε ανθρώπινη μορφή και να εμφανίζεται στα όνειρα. Έχει την ιδιότητα να στέλνει εικόνες στα όνειρα ή στα οράματα των ανθρώπων, να τα διαμορφώνει, και να μορφοποιεί τα όντα που κατοικούν σε αυτά. Η δράση του Μορφέα είναι πρωταγωνιστική, αλλά όχι αποκλειστική. Ο Μορφέας είναι ο πιο ισχυρός από τους υπόλοιπους, γι’ αυτό και είναι ο μοναδικός θεός που μπορεί να επέμβει στα όνειρα των βασιλιάδων και των ηρώων, ενώ όπως λένε μετέφερε τα μηνύματα των θεών στους θνητούς, με τη μορφή ονείρων.
«….Το πρόσωπο εκπροσωπείται από χειρονομίες που αποδίδονται σ’ αυτό από λόγια που εκφέρει ή από την κατάσταση όπου τοποθετείται.»
«… το ερέθισμα που κατά τη διάρκεια του ύπνου επενεργεί στις αισθήσεις δεν εμφανίζεται μέσα στο όνειρο με την πραγματική του μορφή, αλλά εκπροσωπείται από κάποια άλλη παράσταση η οποία έχει μια σχέση μ’ αυτό…»
ΦΑΝΤΑΣΟΣ
- Παράγει τα δυσνόητα και πλασματικά όνειρα, ενώ εμφανίζεται χωρίς ζωτική μορφή. Είναι η προσωποποίηση της φαντασίας.
«… Μου συνέβη οπωσδήποτε εκατοντάδες φορές ο ήχος αυτού του οργάνου να ταιριάζει τόσο πολύ σε ένα δήθεν μακρό και ενιαίο όνειρο, λες κι όλο αυτό το όνειρο απέβλεπε μόνο σε αυτό τον ήχο, στον οποίο βρήκε την κανονική, λογικά αναγκαία κορύφωσή του, το φυσικά προορισμένο τέλος του.»
Wundt: « Ουσιαστικά ρόλο παίζουν επίσης στις ονειρικές αυταπάτες οι υποκειμενικές αισθήσεις της όρασης και της ακοής που μας είναι γνωστές από την κατάσταση αγρυπνίας ως χάος φωτός του σκοτεινού οπτικού πεδίου, ως βούισμα ή σφύριγμα των αυτιών κλπ, προπάντων οι υποκειμενικές διεγέρσεις του αμφιβληστροειδούς. Έτσι εξηγείται η παράξενη ροπή του ονείρου που ξεγελάει το μάτι προβάλλοντάς του πολλά όμοια, εντελώς ανάλογα αντικείμενα.»
«…Εδώ, η σκόνη φωτός του οπτικού πεδίου, έχει λάβει φανταστική μορφή και τα πολυάριθμα σημεία φωτός, από τα οποία αποτελείται, ενσαρκώνονται από το όνειρο σε ισάριθμες επιμέρους εικόνες, οι οποίες λόγω της κινητικότητας του χάους του φωτός φαίνονται σαν κινούμενα αντικείμενα. Εδώ έχει ασφαλώς τις ρίζες της η ισχυρή τάση του ονείρου να πλάθει τα πιο ποικιλόμορφα ζώα, ο μορφολογικός πλούτος των οποίων προσαρμόζεται εύκολα στην ιδιαίτερη μορφή των υποκειμενικών σχημάτων του φωτός.»
« Την κυριότερη απόδειξη της ικανότητας των υποκειμενικών αισθητήριων ερεθισμάτων να προκαλούν όνειρα την προσφέρουν οι λεγόμενες υπναγωγικές παραισθήσεις τις οποίες ο J. Muller(1826) περιέγραψε ως φανταστικά οπτικά φαινόμενα. »
«Είναι συχνά πολύ ζωηρές εικόνες με πλούσιες εναλλαγές που εμφανίζονται τακτικά σε πολλούς ανθρώπους στη φάση αποκοίμισης και μπορούν να διατηρηθούν επί ένα διάστημα και μετά το άνοιγμα των ματιών.»
«Ιδιαίτερα πολύτιμη είναι η αντιστροφή στην υπηρεσία της λογοκρισίας, καθώς επιφέρει την παραμόρφωση σ’ αυτό που πρόκειται να παρασταθεί ώστε δυσχεραίνεται πολύ η κατανόηση του ονείρου.»
«Χτυπητή είναι και η χρονική αντιστροφή πλάι στην αντιστροφή του περιεχομένου. Σύμφωνα με μια συχνή τεχνική παραμόρφωσης η έκβαση ενός γεγονότος ή το τέλος ενός ειρμού σκέψεων παρουσιάζονται στην αρχή του ονείρου ενώ οι προϋποθέσεις και οι αιτίες στο τέλος του.»
ΦΟΒΗΤΩΡ
- Κάνει τα όνειρα τρομακτικά. Είναι η προσωποποίηση του εφιάλτη, και παίρνει μορφή τεράτων ή τρομακτικών ζώων.
Philosophie de Unbewussten: « Όσον αφορά το όνειρο όλα τα βάσανα της άγρυπνης ζωής μεταφέρονται με αυτό και στην κατάσταση ύπνου, με εξαίρεση αυτό που ως ένα βαθμό μπορεί να συμφιλιώσει τον μορφωμένο με τη ζωή: την απόλαυση της επιστήμης και της τέχνης…»
«…στο όνειρο ο πόνος και η δυσαρέσκεια είναι συχνότερα απ’ ότι η ευχαρίστηση…»
«…μας συγκλονίζει το πιο τρομακτικό απ’ όλα τα δυσάρεστα συναισθήματα ως τη στιγμή του ξυπνήματος..»
«…πολλά όνειρα μπορεί να απαρτίζονται από δύο σκέψεις και δύο εικόνες, έτσι που μια εικόνα διαδέχεται μια σκέψη…»
ΙΚΕΛΟΣ
Βοηθάει τις πτυχές των ονείρων που απεικονίζουν τη πραγματικότητα, κάνοντάς τα ρεαλιστικά.
«Σε μια μόνο από τις λογικές σκέψεις μπορεί να ανταποκρίνεται ο μηχανισμός της ονειροπλασίας. Είναι μια σχέση ομοιότητας, συμφωνίας, επαφής, το ‘ακριβώς όπως’ που μπορεί να παρασταθεί στο όνειρο με περισσότερα μέσα και καλύτερα.»
«…Το αντικειμενικό ερέθισμα που προβάλλει τις αισθήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου παίζει μόνο έναν μικρό ρόλο ως πηγή του ονείρου, άλλοι παράγοντες καθορίζουν την εκλογή των ενεργοποιούμενων εικόνων της μνήμης.»
«Απέναντι σε ερεθίσματα που προέρχονται κατά τη διάρκεια του ύπνου αυτή (η ψυχή) βρίσκεται σε συνθήκες διαμόρφωσης της αυταπάτης. Μια αισθητήρια εντύπωση αναγνωρίζεται από μας, ερμηνεύεται σωστά, δηλαδή κατατάσσεται στην κατηγορία αναμνήσεων, στην οποία σύμφωνα με όλες τις προηγούμενες εμπειρίες ανήκει, όταν η εντύπωση είναι αρκετά δυνατή, ευκρινής και διαρκής και διαθέτουμε τον απαραίτητο χρόνο να σκεφτούμε. Αν αυτές οι συνθήκες δεν είναι δεδομένες, τότε παραγνωρίζουμε το αντικείμενο που προκαλεί την εντύπωση και βάσει αυτής της εντύπωσης σχηματίζουμε μια αυταπάτη.»
«…Ακαθόριστη είναι λοιπόν η φύση των εντυπώσεων που δέχεται η ψυχή στον ύπνο από τα εξωτερικά ερεθίσματα. Βάσει αυτών των εντυπώσεων πλάθει αυταπάτες, καθώς η εντύπωση ενεργοποιεί έναν μεγαλύτερο ή μικρότερο αριθμό απομνημονευμένων εικόνων, οι οποίες δίνουν στην εντύπωση την ψυχική της αξίας.»
