Κείμενο/συνέντευξη Γιώργος Ζαφειράκης

Θεσσαλονίκη: Ένας αλλιώτικος περίπατος στο Δενδροπόταμο

Ένας αλλιώτικος περίπατος σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες ζώνες της Θεσσαλονίκης. Μια πορεία που θα ξεκινήσει το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου στις 10:30 το πρωί από τη Μονή Λαζαριστών και το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ο Γιάννης Ζιώγας, επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Φλώρινας, μας εξηγεί το πνεύμα και τον στόχο αυτής της πρωτότυπης πορείας, που συμπυκνώνει «το όλον της Ελληνικής κοινωνίας».
H επιλογή του Δενδροπόταμου έγινε διότι είναι μια περιοχή, στα δυτικά της Θεσσαλονίκης, που ελάχιστα έχει διερευνηθεί Κατ’ αρχάς υπάρχει ο ποταμός/χείμαρρος: το νερό που τα κατατρώει όλα και ο αέναος αγώνας των ανθρώπων να επιβιώσουν. Κατόπιν υπάρχει το σύνολο σχεδόν της κοινωνικής ελληνικής διαστρωμάτωσης η οποία διανύεται από τη ροή του νερού. Από την Σταυρούπολη ως τις εκβολές του Θερμαϊκού μπορεί κάποιος να δει το όλον της Ελληνικής κοινωνίας.

Η «πορεία» αυτή αποτελεί διαδικασία που εντάσσεται στο πλαίσιο της έκθεσης στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης: «Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες 2007-2014 μια διαδικασία βίωσης του τοπίου». Η «Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες» ενεργοποιεί την Πορεία ως μια διαδικασία νομαδικής αναζήτησης, που είτε εφαρμόζεται στην Πρέσπα ή στο Μοσχάτο ή στον Δενδροπόταμο αναδεικνύει ιστορίες και εικόνες τόπων και ανθρώπων. Θεωρήσαμε ότι η έκθεση στο Κ.Μ.Σ.Τ. δεν θα μπορούσε να είναι ένα κλειστό θεσμικό σχήμα. Αντίθετα θα έπρεπε να βγει στην κοινωνία με εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις όπως η «Πορεία προς τον Δενδροπόταμο» που συνδέουν τις ιδέες και τις καλλιτεχνικές πρακτικές με την κοινωνία.
Σταθμοί της πορείας είναι τα σημεία όπου η διαδρομή διαφοροποιείται: από τις νεόδμητες πολυκατοικίες της Σταυρούπολης μετά στις παραγκουπόλεις των Ρωσοπόντιων προσφύγων του 1962, κατόπιν την περιοχή των μεγάλων λεωφόρων όπου ο χείμαρρος υπογειοποιείται, την περιοχή των Ρομά και τέλος τις εκβολές με τα διυλιστήρια. Αυτοί είναι οι σταθμοί τόσοι όσοι και οι τόποι που διανύει. Αυτοί είναι οι τόποι κα διαμορφώνουν και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα. Αυτός είναι και ο λόγος που το κάλεσμα απευθύνεται σε οιονδήποτε ενδιαφέρεται και όχι μόνο σε καλλιτέχνες.
Το υλικό που θα συγκεντρώσουμε από τον Δενδροπόταμο θα αξιοποιηθεί με τον ίδιο τρόπο που αξιοποιείται μέχρι τώρα το υλικό από τις διάφορες πορείες: θα αφομοιωθεί με τη συλλογική συζήτηση και με την ατομική επεξεργασία, και εν δυνάμει θα δημιουργήσει έργα καλλιτεχνικά αλλά και κοινωνικές δράσεις που κεφαλαιοποιούν αυτή την εμπειρία.